Ruimte en cultuurhistorie

Beleidsverantwoording

Algemeen

Het afgelopen jaar hebben de economische situatie en de maatschappelijke ontwikkelingen laten zien dat er langzaam weer vraag komt naar ruimte. Zwolle staat er landelijk en regionaal goed voor. De kracht van de stad is mede gebaseerd op de prachtige historische binnenstad, de aanwezigheid van stedelijke voorzieningen en het omliggende buitengebied. Diverse partijen hebben activiteiten ontplooid om een bijdrage te leveren aan de verdere ontwikkeling van Zwolle. We merken daarbij dat de markt steeds meer eisen stelt aan de kwaliteit van de omgeving.

Ruimte

In 2014 hebben we vooral ingezet op het bieden van mogelijkheden voor nieuwe ontwikkelingen. We hebben met investeerders (ontwikkelaars, organisaties en burgers) de nadruk gelegd op de verdere ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit, terwijl we tevens mogelijkheden hebben geboden voor de uitwerking van locaties en gebieden.
Terwijl het huidige structuurplan nog actueel is voor wat betreft de hoofdstructuur is duidelijk dat verschillende actuele thema’s en ontwikkelingen ervoor zorgen dat we ons ruimtelijk beleid moeten bijstellen. We hebben vorig jaar vastgesteld dat een nieuwe structuurvisie meer ruimte moet bieden aan de ontwikkelingen en veel meer uit moet gaan van de kwaliteit van de stad en de samenleving.
Samenwerking heeft ook gestalte gekregen bij de ontwikkeling van de Spoorzone, waar samen met NS, Prorail en provincie gewerkt is aan de uitwerking van integrale plannen voor de OV knoop. Ook voor de binnenstad is samen met betrokken ondernemers en belangenorganisaties verder gewerkt aan de uitvoering van het ontwikkelingsprogramma. Niet alleen in de voorbereiding, maar ook in daadwerkelijke aanpak van pleinen en straten. Hoewel de herontwikkeling van enkele bouwlocaties niet helemaal volgens verwachting is gegaan, is ook daar binnen de mogelijkheden van de markt samen met de betrokken partijen de nodige vooruitgang geboekt.
In het kader van het Deltaprogramma hebben we gezamenlijk met provincie, waterschap en buurgemeenten onze bijdrage geleverd aan strategieën om de delta/klimaatopgaven het hoofd te bieden. In 2014 zijn de zogenaamde Deltabeslissingen genomen. Het rijk heeft richting bepaald voor het toekomstig peilbeheer, het waterniveau van de IJssel en de waterveiligheid. Belangrijk is ook de aandacht voor  de relatie tussen ruimtelijk beleid en de klimaatveranderingen, zoals onze inzet voor het deltaproof maken van de projecten Kraanbolwerk en Stadshagen.
Het planologisch kader (vooral bestemmingsplannen) is sinds 2013 op orde. Afgelopen jaar hebben we een begin gemaakt met het up to date houden daarvan. Daarbij hebben we de balans gezocht tussen enerzijds het juridisch regelen wat moet en het vastleggen van de belangrijkste kwaliteiten en anderzijds het bieden van voldoende flexibiliteit en ruimte voor particuliere initiatieven.

Erfgoed

In 2014 hebben wij het merendeel van onze voornemens ten aanzien van monumentenzorg en archeologie ten uitvoer gebracht en de uitvoering van de meerjarige doelstelling ligt op schema.

Wij hebben verschillende archeologische onderzoeken uitgevoerd en diverse onderzoeksrapporten opgesteld, waaronder een groot aantal vanuit het samenwerkingsverband met onze buurgemeenten. Door de recessie is het aantal opgravingen in Zwolle in 2014 beperkter geweest. Enkele voorbeelden van archeologische onderzoeken zijn: KWO Grote Kerkplein/Goudsteeg, Groot Lageland (Zwartsluis), Hof van Blom (Hattem) en de Van Heutskazerne (Kampen). Bij deze laatste opgraving werd in de beerput een unieke 17e eeuwse IJsglasbeker aangetroffen. De beker had een uitzonderlijk groot formaat en was met goudfolie Twee bijzondere projecten trokken veel publiciteit en aandacht. Het betrof het scheepswrak Molenwaard (Hasselt) en Myosotis (Kampen). Het scheepswrak bleek een waardevol onbekend scheepstype van na de Kogge’s en dateert uit het begin van de 16e eeuw. Bij het grote onderzoek van Myosotis werden o.a. 14e eeuwse houten huizen met prachtige stenen haardvloeren ontdekt. De compleetheid maakt dit een uitzonderlijke vondst. Uiterlijk twee jaar na beëindiging van het veldwerk moeten wij conform de wettelijke termijn het onderzoek hebben uitgewerkt en de documentatie en het vondstmateriaal deponeren.

In 2014 viel ons op het gebied van monumentenzorg op dat er veel relatief kleinere aanvragen om een omgevingsvergunning zijn ingediend en behandeld. Ook heeft Zwolle weer meer kleur gekregen door een aantal monumenten waarop de historische kleur is teruggebracht. Verder hebben wij in 2014 de uitgevoerde cultuurhistorische inventarisaties vertaalt naar een concept-gemeente brede digitale kaart. Naar ontbrekende gebieden is aanvullend onderzoek gedaan. De bouwhistorische inventarisatie in de binnenstad is afgerond. De selectiecommissie heeft in een drietal bijeenkomsten adviezen gegeven over een mogelijke gemeentelijke monumentenstatus zodat een vervolg kan worden gegeven aan een uiteindelijk selectievoorstel. Ook is een selectie van het ruimtelijk erfgoed van de wederopbouwperiode (1940-1965) opgesteld. De vondst van beschilderde plafondplanken aan Melkmarkt 10 bleek landelijk uniek. Het uitbundig versierde plafond met o.a. vruchten, bloemen, stuifmeeldraden en - vanuit diverse bloemknoppen - allerlei figuurtjes, heeft een datering in de tweede helft van de vijftiende eeuw. Het illustreert de rijkdom van het erfgoed van Zwolle.

Relevante kaderstellende nota's

  • Structuurplan Zwolle 2020 en Uitvoeringsprogramma Structuurplan
  • Groenbeleidsplan
  • Mobiliteitsvisie
  • Ontwikkelingsprogramma Binnenstad 2020
  • Welstandsnota
  • Visie Buitengebied
  • Woonvisie
  • Stedelijke programma’s voor wonen, kantoren, bedrijven, leisure en detailhandel.
  • Beleidsplan voor Monumentenzorg en Archeologie (2000)
  • Archeologiebeleid gemeente Zwolle (2008)
  • Erfgoedverordening (2010)
  • Subsidieverordening Stedelijke Vernieuwing
  • Regeling onderzoekskaders archeologie
  • Regeling excessieve opgravingskosten Zwolle