Inleiding
Met het onderhoud van kapitaalgoederen in de openbare ruimte is een omvangrijk deel van de begroting gemoeid. In deze paragraaf is per onderdeel aangegeven vanuit welk beleidskader wordt gewerkt, wat de stand van zaken is, wat de financiële consequenties en resultaten zijn en wat de actuele risico inschatting is. Deze onderdelen zijn:
- wegen
- riolering
- infrastructurele kunstwerken
- water
- groen
- speelvoorzieningen
- straatmeubilair
- buitensport accommodaties
- onderwijsgebouwen
- verhuurde panden Vastgoed inclusief panden t.b.v. huisvesting gemeentelijk personeel
Openbare ruimte
Het algemene beleidskader voor wegen, riolering, infrastructurele kunstwerken, water, groen en speelvoorzieningen wordt geactualiseerd. De BOR-systematiek wordt vervangen door een nieuwe visie op het beheer en gebruik van de openbare ruimte.
De vastgestelde nieuwe beheerprincipes zijn:
- beheren doen we samen (burgers, partijen en gemeente)
- beheren doen we toekomstbestendig (duurzaam gericht op de toekomst)
- beheren doen we op maat (we gaan differentiëren)
Sinds 1 juli 2012 maakt de afdeling uitvoering van de Gemeente Zwolle onderdeel uit van de ROVA. Vanaf 1 januari 2013 is het groenonderhoud uitbesteed aan ROVA. De gewenste kwaliteit van het groen ligt vast in de productbladen beheer openbare ruimte ROVA – Gemeente Zwolle.
Voor extra financiële informatie (inclusief verklaring voor verschillen van baten en lasten) dan wel inhoudelijke toelichting op productniveau wordt verwezen naar programma 9.
Wegen
Om het beschikbare budget voor wegenonderhoud zo efficiënt mogelijk uit te geven is de kadernota “Onderhoud wegen” vastgesteld. De prioritering uit deze nota wordt, samen met de uitkomsten van het wegbeheersysteem (o.a. de weginspecties), gebruikt voor de programmering van het wegonderhoud
Beleidskader | De kadernota onderhoud wegen d.d. 2005 |
Financiën | In 2014 is voor Wegen een bedrag van € 187.000 geïnvesteerd. Tevens was een budget voor beheer en onderhoud beschikbaar van € 6.150.000 (incl. kapitaallasten). De werkelijke lasten bedroegen € 6.401.000. |
Stand van zaken | Het wegonderhoud is uitgevoerd op basis van de prioritering in de kadernota wegen, de uitkomsten van het wegenbeheersysteem en de beschikbare middelen. Aangepakt zijn o.a.: |
Actuele risico inschatting | Als wegbeheerder zijn wij – voor onze wegen - aansprakelijk voor schade ontstaan als gevolg van gebreken aan de weg. Dit is uitgewerkt in de paragraaf weerstandsvermogen. De veiligheid van de weggebruikers is (in principe) niet in het geding. Er is een klein risico met betrekking tot het voldoen aan de veiligheid, omdat onveilige situaties ons niet altijd bekend zijn. Zodra we dit weten wordt het direct verholpen. Wel staat het budget voor wegbeheer onder druk. Doordat toekomstig beheer van staduitbreiding sinds de aanleg van Zwolle-Zuid goed is geregeld, hebben we problemen in de bestaande stad (grotendeels) kunnen verhelpen uit de groei van het budget door de stadsuitbreiding. De stagnerende groei door de economische situatie kan in deze tot risico’s leiden. |
Risicoverantwoording | Al in 2013 zijn we geconfronteerd met sneller slijtende zeer stille asfalt deklagen. Voor vervangen van de deklaag Hasselterweg is in 2014 extra budget toegekend. In 2014 hebben zich geen calamiteiten met persoonlijk letsel voorgedaan die het gevolg waren van verwijtbaar achterstallig beheer en onderhoud van wegen. |
Riolering
Beleidskader | Het gemeentelijk rioleringsplan 2011 - 2015 (GRP). Dit geeft aan hoe wij invulling geven aan onze wettelijke zorgplichten (Waterwet) voor het inzamelen en transporteren van afvalwater, afstromend hemelwater en grondwater. |
Financiën | In 2014 is voor riolering een bedrag van € 162.000 geïnvesteerd. Tevens was een budget voor beheer en onderhoud beschikbaar van € 6.754.000 (incl. kapitaallasten). De werkelijke lasten bedroegen € 6.826.000. |
Stand van zaken | Om de uitgaven van onderhoud, energiekosten, adviezen, verbetermaatregelen en kapitaallasten te dekken wordt rioolheffing geheven. De opbrengst van de rioolheffing en de overige inkomsten (bijdragen derden) dekken de uitgaven 100%. Om sterke schommelingen in de hoogte van de jaarlijks vast te stellen rioolheffing op te vangen, maken wij sinds 1996 gebruik van de egalisatiereserve tarieven rioleringen. De financiering van de aanleg van riolering in nieuw te ontwikkelen woon- en werkgebieden vindt geheel plaats via de grondexploitatie. Er is geen achterstallig onderhoud. Het rioolstelsel heeft naar verwachting gefunctioneerd. |
Actuele risico inschatting | Geen risico’s. |
Risicoverantwoording | In 2014 heeft zeer beperkte rioolvervanging (ca. 125m1) plaatsgevonden en is ca. 215 m1 riool gerelined. Ook is een oud gemetseld toogriool (1,20x1,50) tussen de Kerkstraat en Diezerstraat van een nieuwe binnenbekleding voorzien. |
Infrastructurele kunstwerken
Dit betreft bruggen, tunnels, kades, havens, sluizen, remmingswerken en waterkeringen. Planning en uitvoering zijn gericht op het voorkomen van gevaarlijke situaties. Hiervoor worden de kunstwerken elke 2 jaar geïnspecteerd
Beleidskader | De kunstwerken zijn conform planning geïnspecteerd. |
Financiën | In 2014 is voor Infrastructurele Kunstwerken een bedrag van € 648.000 geïnvesteerd. Tevens was een budget voor beheer en onderhoud beschikbaar van € 1.491.000 (incl. kapitaallasten). De werkelijke lasten bedroegen € 1.502.000. |
Stand van zaken | |
Actuele risico inschatting | Geen risico’s. |
Risicoverantwoording | In 2014 hebben zich geen calamiteiten voorgedaan. |
Water
Het gaat hier om watergangen, sloten, bermen, bermsloten en beschoeiingen.
Beleidskader | Grasbeheer 2008 – 2017 (voor de natte graslandjes en oevers). |
Financiën | In 2014 is voor Water een bedrag van € 246.000 geïnvesteerd. Tevens was een budget voor beheer en onderhoud beschikbaar van € 995.000 (incl. kapitaallasten). De werkelijke lasten bedroegen € 1.250.000. |
Stand van zaken |
|
Actuele risico inschatting | Geen risico’s |
Risicoverantwoording | Er hebben zich geen calamiteiten voorgedaan |
Groen
Beleidskader |
|
Financiën | In 2014 is voor Groen een bedrag van € 47.000 geïnvesteerd. Tevens was een budget voor beheer en onderhoud beschikbaar van € 6.027.000 (incl. kapitaallasten). De werkelijke lasten bedroegen € 6.122.000. |
Stand van zaken | Alle ‘groeninformatie’ staat in het digitale groenbeheerssysteem (Mi2 groen/XEIZ) en is opgenomen in Geopoort. Zo is al het groen in Zwolle inzichtelijk en met een interne raadpleegfunctie opvraagbaar. In 2014 is overgeschakeld naar een nieuw beheersysteem (Obsurv). |
Actuele risico inschatting | De afgelopen jaren worden we door de klimaatverandering steeds vaker geconfronteerd met boomziektes en stormschade. Daarnaast is er nog sprake van achterstallig onderhoud. Boomziektes en –plagen:
Stormschade: Achterstallig onderhoud: |
Risicoverantwoording |
Speelvoorzieningen
Regulier beheer en onderhoud van de Zwolse speelplekken. In het voorjaar worden alle speeltoestellen geïnspecteerd door een onafhankelijk bureau. Op grond van de uitkomsten van de inspectie vindt reparatie of vervanging plaats. Er kunnen onaangekondigde controles op veiligheid worden uitgevoerd door de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA ).
Beleidskader |
|
Financiën | In 2014 is voor spelen een bedrag van € 360.000 geïnvesteerd. Tevens was een budget voor beheer en onderhoud beschikbaar van € 594.000 (incl. kapitaallasten). De werkelijke lasten bedroegen € 599.000. |
Stand van zaken | Beheer en onderhoud is uitgevoerd, alle Zwolse speelplekken zijn veilig. |
Actuele risico inschatting | Geen risico’s |
Risicoverantwoording | Er zijn geen gevaarlijke situaties aangetroffen |
Straatmeubilair (gaat vooral om openbare verlichting (ovl) en verkeersregel-installaties (vri’s))
Om het openbare leven bij duisternis zo veilig en leefbaar mogelijk te maken, hebben en onderhouden we openbare verlichting (ovl). Deze is veilig, energiezuinig en duurzaam; (visuele) neveneffecten voor mens, dier en plant blijven tot een minimum beperkt. Bij de vervanging houden we rekening met de landelijke en Europese richtlijnen voor openbare verlichting.
Beleidskader | In de informatienota aan de raad van 11/12/ 2012 staat de visie op openbare verlichting en de aanpak voor (grootschalige) vervanging openbare verlichting |
Financiën | In 2014 is voor straatmeubilair een bedrag van € 571.000 geïnvesteerd. Tevens was een budget voor beheer en onderhoud beschikbaar van € 2.658.000 (incl. kapitaallasten). De werkelijke lasten bedroegen € 2.645.000 |
Stand van zaken | De verkeersregelinstallaties (vri’s) moeten betrouwbaar zijn, daarvoor worden ze jaarlijks geïnspecteerd op technisch functioneren. Daarnaast worden ze twee keer per jaar visueel gecontroleerd. |
Actuele risico inschatting | Tot nu toe vervingen we met het bestaande budget voor openbare verlichting circa 100 slechte masten en armaturen per jaar. Met als risico dat we over een aantal jaren geconfronteerd zouden worden met grote uitval en hoge kosten (kapitaalvernietiging en mogelijke sociale en verkeersonveiligheid). Omdat dat onwenselijk is, is in de PPN 2014 - 2017 budget beschikbaar gesteld voor grootschalige vervanging en ombouw naar LED. Hiermee wordt het risico op niet functionerende verlichting sterk verminderd. Voor het betrouwbaar houden van de vri’s is het nodig jaarlijks minimaal 3 vri’s te vervangen. Er zijn 65 verkeersregelinstallaties (vri’s). De gemiddelde levensduur is 15 jaar. Door jaarlijks minimaal 3 vri’s te vervangen, blijft het areaal up to date en betrouwbaar. Vervanging geschiedt op basis van leeftijd, functioneren, betrouwbaarheid en eventuele (geplande) reconstructies. |
Risicoverantwoording | Er hebben zich geen calamiteiten voorgedaan. |
Buitensport accommodaties
Jaarlijks cultuurtechnisch onderhoud buitensportaccommodaties
Beleidskader | Het onderhoud op de buitensportaccommodaties vindt plaats op basis van jaarplannen. De uitvoering van deze plannen wordt gedekt door structureel geld. Op basis van analyse van voorgaand jaar wordt het nieuwe jaarplan gemaakt (waarbij kleine accentverschuivingen mogelijk zijn). |
Financiën | In 2014 bedroeg het budget € 915.000 ( werkelijke kosten € 918.000) |
Stand van zaken | Enkele jaren geleden is de prijs kwaliteitsverhouding onderzocht en de uitkomsten hiervan waren goed. |
Actuele risico inschatting | Geen risico’s. |
Risicoverantwoording |
Periodiek cultuurtechnisch onderhoud buitensportaccommodaties
Beleidskader | Dit onderdeel heeft betrekking op renovatie van sportvelden. De gemeente beschikt over 33 natuurgras sportvelden. Ieder jaar wordt in ieder geval 1 sportveld gerenoveerd. De technische levensduur bedraagt gemiddeld ongeveer 20 jaar. |
Financiën | Budget 2014 € 35.947, werkelijke kosten 2014 € 35.947 (dat wil zeggen een deel á € 25.947 is in reserve gestort voor opdracht EC) |
Stand van zaken | Op de meeste accommodaties zijn de NOC/NSF kwaliteitseisen van toepassing. |
Actuele risico inschatting | Geen risico’s. |
Risicoverantwoording |
Dagelijks bouwkundig onderhoud buitensportaccommodaties
Beleidskader | De verenigingen krijgen een jaarlijkse bijdrage per kleedkamer op basis van het stichtingsjaar waarvoor de vereniging geacht wordt het klein dagelijks onderhoud uit te voeren. Streven is om dit jaarlijks te schouwen en de verenigingen ook aan te spreken op de voor hen uit te voeren werkzaamheden, omdat deze van invloed kunnen zijn op het groot onderhoud (zie hieronder). |
Financiën | In 2014 was er een budget van € 88.395, werkelijke uitgaven € 87.345. |
Stand van zaken | Jaarlijkse schouwen. |
Actuele risico inschatting | Geen risico’s. |
Risicoverantwoording |
Periodiek bouwkundig onderhoud buitensportaccommodaties
Beleidskader | Voor het groot onderhoud aan de kleedkamers is een meerjarenonderhoudsplan opgesteld dat jaarlijks wordt geactualiseerd. Jaarlijks wordt de Meerjaren Onderhoud Planning (MOP) beoordeeld en noodzakelijke werkzaamheden in overleg en afstemming met de verenigingen uitgevoerd. |
Financiën | Bedrag fluctueert van jaar tot jaar. In de reserve sportaccommodaties (bijlageboek) zijn de financiële gevolgen meerjarig vertaald. |
Stand van zaken | Jaarlijkse uitvoering van werkzaamheden op basis van MOP. |
Actuele risico inschatting | Geen risico’s. |
Risicoverantwoording |
Renovatie openluchtbad
Beleidskader | In 2009 is er een renovatieplan voor het Openluchtbad opgesteld. Het voorlopig ontwerp is begin 2010 afgerond. Een subsidieaanvraag bij het Rijk is begin 2011 afgewezen. Een aanvraag voor Provinciale subsidie is gehonoreerd tot een bedrag van ruim € 2,7 mln. Gevoegd bij de gemeentelijke bijdrage van € 2,7 mln. kan er uitvoering worden gegeven aan een optimale renovatie en restauratie van het Openluchtbad. De werkzaamheden zijn gestart in het najaar van 2011 en zijn grotendeels afgerond voor het zwemseizoen 2012. De winterperiode van 2012-2013 zijn de nog openstaande werkzaamheden uitgevoerd. |
Financiën | De renovatie heeft uiteindelijk tot een tekort geleid van circa € 23.000 ten opzichte van de beschikbare middelen. Begin 2014 zijn de laatste kosten gemaakt. |
Stand van zaken | Na het zwemseizoen 2013 is de coating opnieuw aangebracht. Deze kosten zijn verhaald op de verzekering. |
Actuele risico inschatting | Op basis van een nog op te stellen MOP zullen de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden in kaart worden gebracht. Hiervoor zijn nog geen middelen gereserveerd in de gemeentelijke (sport)begroting. |
Risicoverantwoording |
Onderwijsgebouwen
Beleidskader | Vanuit de onderwijsregelgeving zijn de schoolbesturen verantwoordelijk voor het gehele gebouwonderhoud van hun scholen. De schoolbesturen voor het primair en speciaal onderwijs kunnen echter voor de bekostiging van het “buitenkantonderhoud” een aanvraag indienen bij de gemeente volgens een in de Verordening Onderwijshuisvesting neergelegde aanvraagprocedure. |
Financiën | De in het financiële meerjarenbeleid voor onderwijshuisvesting opgenomen bedragen t.b.v. bekostiging van aanvragen van schoolbesturen voor ‘buitenkantonderhoud’ zijn m.i.v. 2011 gebaseerd op een Meerjaren Onderhoud Planning (MOP) dat per schoollocatie door het Expertisecentrum van de gemeente Zwolle in nauwe samenwerking met de schoolbesturen van het primair en speciaal onderwijs is opgesteld. |
Stand van zaken | |
Actuele risico inschatting | Geen risico’s |
Risicoverantwoording |
Verhuurde panden Vastgoed inclusief panden t.b.v. huisvesting gemeentelijk personeel
Beleidskader | De Nota Vastgoedmanagement is in november 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. In deze Nota is aangegeven op welke wijze de gemeente het beheer en de exploitatie van haar vastgoedportefeuille vorm geeft. Op het vlak van technisch beheer stelt de gemeente voor al haar eigen vastgoedeigendommen meerjaren onderhoudsplannen (MOP) op. In een dergelijk plan Jaarlijks wordt naast het dagelijks onderhoud, het planbaar onderhoud behorende bij een jaarschijf, opgedragen aan het Expertisecentrum van de gemeente, die circa 90% van de uit te voeren werkzaamheden uitbesteed conform het gemeentelijk aanbestedingsbeleid. Alle gebouwen in bezit van onze gemeente, zijn verzekerd door middel van een Uitgebreide Gevaren Verzekering (UGV). |
Financiën | Het jaarlijks beschikbare budget voor zowel het dagelijks onderhoud als het planbare méérjaren onderhoud staat al enige tijd onder druk. Een eerste analyse wijst uit dat de disbalans tussen de te verwachten onderhoudskosten en -budgetten vanaf circa 2018 resulteert in een negatieve onderhoudsreserve. Bij de eerste Meerjaren Prognose Gebouwen (MPG) in 2015 wordt de analyse geactualiseerd. |
Stand van zaken |
|
Actuele risico inschatting | Op dit moment is er geen sprake van actuele risico’s binnen het onderhoudsmanagement in de periode 2014 - 2017. De toenemende leegstand en lagere huurniveaus resulteren wel in een lager financieel resultaat op de portefeuille “verhuurde panden”. Het resultaat wordt structureel gemonitord in de MPG. |
Risicoverantwoording |