De programmabegroting is ingericht naar 18 programma's. Op het niveau van de programma's is voor de
onderstaande programma's sprake van een begrotingsoverschrijding van het totaal van de lasten ter grootte van
€ 100.000 of meer. Hiervan geven wij het volgende begrotingsoverzicht :
Programma | Overschrij-dings- | In % van de | Type over- | Telt niet mee | Telt mee |
4. Groene leefomgeving en milieu - Bodembeheer | 263.000 | 2 | 3 | X | |
5. Ruimte en cultuurhistorie - Visie prog. en projecten | 666.000 | 6 | 3 | X | |
9. Integraal beheer openbare ruimte - Gras en water | 330.000 | 1 | 3 | X | |
10 Sociaal econ. zelfredzaamheid - Sociale werkvoorziening | 539.000 | 2 | 3 | X | |
12 Cultuur - Podiumkunsten | 289.000 | 1 | 3 | X | |
16 Bestuur en dienstverlening - Diverse producten | 130.000 | 0 | 3 | X | |
17b. Vastgoedmanagement - Vastgoedmanagement | 177.000 | 1 | 3 | X |
Uit dit overzicht blijkt dat de begrotingsoverschrijding past binnen de door de raad vastgestelde beleidskaders en dus niet worden meegewogen in het accountantsoordeel.
Toelichting:
Programma 4. Groene leefomgeving en milieu
Deze overschrijding is mede tot stand gekomen doordat er een hogere storting in de reserves heeft plaatsgevonden. Er is in 2014 voor een hoger bedrag aan afkoopsommen ontvangen dan het bedrag dat bij de 2e Berap was verwacht. Deze afkoopsommen zijn bestemd voor het gebiedsbeheersplan en zijn daarom in de reserve gebiedsbeheersplan gestort.
Programma 5. Ruimte en cultuurhistorie
De overschrijding komt voornamelijk tot stand door het overhevelen van middelen uit de reserve ISV naar de reserve Nog uit te voeren werken. Deze middelen zijn gereserveerd inzake het project Binnenstad.
Programma 9. Integraal beheer openbare ruimte
De overschrijding is het gevolg van een uitspraak over een claim. De rechter heeft eind 2014 onverwachts toch een uitspraak gedaan over de claim die de baggeraar bij het Waterschap Groot Salland heeft ingediend voor één van de eerste fasen in het project baggeren ‘Zwolse wateren’. De claim is uiteindelijk toegekend, nadat het jaren bij de rechtbank in behandeling was geweest. Bij Berap-2 is besloten de gereserveerde middelen vrij te laten vallen en het risico, dat de claim alsnog zou worden toegekend in de risicoparagraaf op te nemen. Nu tot daadwerkelijke uitkering is overgegaan komt het nadeel ten laste van de algemene middelen.
Programma 10. Sociaal economische zelfredzaamheid
De extra lasten worden met name veroorzaakt door de bijdrage aan de wezo voor het resultaat op inkoop en resultaat op de bedrijfsvoering. Voor de inrichting voor de regionale werkbedrijven is door het ministerie van SWZ een bedrag ad. € 1.000.000 voor de arbeidsregio beschikbaar gesteld. Het bedrag wordt in delen via de algemene uitkering van de gemeente Zwolle verstrekt. De eerste termijn ad. € 100.000 is in de reserve nog uit te voeren werken gestort.
Programma 12. Cultuur
Odeon de Spiegel ontvangt jaarlijks een subsidie die gebaseerd is op het theaterseizoen dit loopt van juli t/m juni. De gemeentelijke subsidie verantwoording vindt plaats in het kalenderjaar waarop het theaterseizoen eindigt. De accountant heeft erop gewezen dat dit administratief niet juist is. Dit is bij berap 2 2014 gemeld en er is voor vijf maand correctie gemeld, terwijl er op zes maanden correctie vermeld had moeten worden.
Programma 16. Bestuur en dienstverlening
De overschrijding van de lasten ad € 130.000 op de 24 producten die onder het programma bestuur en dienstverlening wordt met name veroorzaakt door:
- Burgemeester en wethouders - Als gevolg van verlaging van gehanteerde rekenrente extra storting in de pensioenvoorziening bij Loyalis € 544.000
- Saldi kostenplaatsen - Via het product saldi kostenplaatsen wordt het bedrijfsvoeringresultaat verantwoord. Het resultaat bestaat uit vele mee- en tegenvallers op de diverse afdelingen van de organisatie. Per saldo resulterend in een voordelig resultaat van € 247.000. Na verrekening van de voor- en nadelen met de bedrijfsvoeringreserve van de eenheden resteert een nadeel van € 7.000.
Alleen gekeken naar de lasten resteert een verschil t.o.v. de begroting van € 271.000
- Reisdocumenten - Doordat het rijk de geldigheidsduur van reisdocumenten voor personen ouder dan 18 jaar heeft verlengd van 5 naar 10 jaar zijn de rijksleges ook sterk verhoogd. Hierdoor stijgen onze inkomsten maar ook onze afdrachten. € 304.000
- Bouw – Met name de afboeking leges doordat enkele bezwaarschriftenprocedures zijn afgerond en het uitbetalen van twee schadevergoedingen € 155.000
Tegenover deze tegenvallers staan ook meevallers op met name het product ondersteuning bestuurlijk proces voor ca. 1 mln. Deze lagere lasten voor o.a. de bezuinigingsoperatie en duurzaamheid worden veelal gecompenseerd door een lagere onttrekking dan geraamd aan de reserve nog uit te voeren werken.
Programma 17b. Vastgoedmanagement
De overschrijding wordt met name veroorzaakt door hogere energielasten. Deze lasten komen tot stand door leegstand en ontvangen afrekeningen van voorgaande dienstjaren. Hier staat tegenover dat er voor €166.000 meer ontvangen huur en bijdrage energiekosten waren.
De typen van begrotingsafwijkingen
De typen van begrotingsafwijkingen en de gevolgen daarvan voor het accountantsoordeel zijn ontleend aan paragraaf 3.3.3 van de Kadernota Rechtmatigheid 2013 van de Commissie BBV. Deze worden als volgt omschreven.
Nr. | Bij de toetsing van begrotingsafwijkingen kunnen tenminste de volgende “soorten” begrotingsafwijkingen worden onderkend | Onrechtmatig, maar telt niet mee voor het oordeel | Onrechtmatig en telt mee voor het oordeel |
1 | Kostenoverschrijdingen betreffende activiteiten die niet passen binnen het bestaande beleid en waarvoor men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing heeft ingediend. Bijvoorbeeld de doelgroep c.q. de activiteiten zijn in de praktijk aantoonbaar ruimer geïnterpreteerd dan in regelgeving (subsidieregeling, -verordening) was gedefinieerd. | X | |
2 | Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar waarbij de accountant ondubbelzinnig vaststelt dat die ten onrechte niet tijdig zijn gesignaleerd. Bijvoorbeeld: de verwachte kostenoverschrijding op jaarbasis was via tussentijdse informatie al wel bekend, maar men heeft geen voorstel tot begrotingsaanpassing ingediend en dit is in strijd met de budgetregels zoals afgesproken met de raad. | X | |
3 | Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten, bijvoorbeeld via subsidies of kostendekkende omzet. | X 1 | |
4 | Kostenoverschrijdingen bij open einde (subsidie)regelingen. Vaak blijkt vanwege dit open karakter in het kader van het opmaken van de jaarrekening een (niet eerder geconstateerde) overschrijding. | X 1 | |
5 | Kostenoverschrijdingen die worden gecompenseerd door extra inkomsten die niet direct gerelateerd zijn. Over de aanwending van deze extra inkomsten heeft de raad nog geen besluit genomen. | X | |
6 6a 6b | Kostenoverschrijdingen betreffende activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moeten worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt (bijvoorbeeld een belastingnaheffing). Het zal hier in de praktijk vaak gaan om interpretatieverschillen bij de uitleg van wet- en regelgeving die na het verantwoordingsjaar aan het licht komen. Er zijn dan geen rechtmatigheidsgevolgen voor dat verantwoordingsjaar. Wel zal de gemeente er voor moeten zorgen dat de overschrijdingen getrouw in de jaarrekening worden weergegeven. Ook kunnen er gevolgen zijn voor het lopende jaar. - geconstateerd tijdens verantwoordingsjaar '- geconstateerd na verantwoordingsjaar | X | X |
7 | Kostenoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen voornamelijk zichtbaar worden via hogere afschrijvings- en financieringslasten in het jaar zelf of pas in de volgende jaren. '- jaar van investeren '- afschrijvings- en financieringslasten in latere jaren | X | X |
¹ Voor dit type begrotingsoverschrijdingen doet de Commissie BBV aan gemeenteraden de aanbeveling om regels vast te leggen over de vraag of de accountant deze moet meewegen in zijn oordeel. Deze kostenoverschrijdingen zijn strikt formeel onrechtmatig. Er zijn echter verschillende situaties denkbaar waarbij de overschrijdingen binnen het door de raad uitgezette beleid zijn gebleven. In overeenstemming met het Bado is het dan niet de bedoeling dat de accountant deze overschrijding betrekt bij de beslissing of al dan niet een goedkeurende controleverklaring kan worden gegeven. Voorwaarde is wel dat deze kostenoverschrijdingen dan goed herkenbaar in de jaarrekening zijn opgenomen. Daarnaast moet de accountant in het verslag van bevindingen deze kostenoverschrijdingen, waarvan het college in de jaarrekening aan moet geven dat ze nog dienen te worden geautoriseerd, aan de orde stellen. Wanneer de raad wel nadere regels stelt, gelden uiteraard deze nadere regels als norm voor "passend in het beleid".
Tenslotte zijn er nog de budgetafwijkingen welke weliswaar in financiële zin binnen de begroting blijven, maar waarbij zeer duidelijk is dat aanzienlijk minder prestaties zijn geleverd c.q. activiteiten zijn ontplooid dan in de financiële begroting specifiek als doelstelling was aangegeven en welke niet in de jaarrekening zijn toegelicht vormen een aparte categorie “begrotingsoverschrijdingen”. Indien de accountant dit waarneemt heeft dit geen gevolgen voor de strekking van de controleverklaring. Wel zal de accountant deze waarnemingen opnemen in zijn verslag van bevindingen. Voor een nadere/ meer uitgebreide uitwerking van het begrotingscriterium wordt verwezen naar de Commissie BBV website.