In mei 2014 is het coalitieakkoord gesloten. De doelen en ambities in dit akkoord worden uitgewerkt in 4 agenda’s: voor een sociale stad, voor een ondernemende stad, voor een toekomstgerichte stad en voor een levendige stad. Agenda’s met ruimte voor inbreng van de stad en de raad in de uitvoering. Duurzaamheid staat op de agenda toekomstgerichte stad, maar het draagt ook bij aan de overige 3 agenda’s.
In de periode 2010-2014 heeft Zwolle het programma Duurzaamheid gedraaid. Samen met instellingen, bedrijven en burgers in de stad is een fundament gelegd voor de duurzame ontwikkeling van onze stad. De resultaten daarvan, en ook de lessen, moeten niet worden veronachtzaamd. Enerzijds kan er op worden voortgebouwd, anderzijds moet worden bijgesteld. De lessen dienen als bouwsteen voor de Agenda Duurzaamheid die op dit moment (maart 2015) wordt opgesteld.
Bereikt
In de afgelopen collegeperiode is een aantal resultaten bereikt. Enkele voorbeelden:
- De netwerken, van ondernemers, maatschappelijke organisaties, onderwijsinstellingen en bewoners dat zich inzet voor een duurzaam Zwolle (economisch, sociaal en ecologisch) zijn gegroeid. Deze netwerken zijn het fundament waarop voort kan worden gebouwd. Voorbeelden zijn Blauwvinger Energie en Duurzaam Ondernemend Regio Zwolle. Maar ook Hanzelab, Zwolle in Transitie, Ontspruiten, Let’s Zwolle, De Stadstuinders, Het Verre Oosten en nog een heel aantal netwerken meer houden zich bezig met duurzame ontwikkeling. En ook nog een heel aantal actieve Zwollenaren meer die in losse verbanden samenwerken en bijdragen aan het mooier maken van de stad;
- In beleid dat we als gemeente ontwikkeld hebben in de voorbije jaren of dat in ontwikkeling is, is duurzaamheid steeds meer het uitgangspunt geworden. Zo is gewerkt aan een Energie-agenda, waarbij naar de reductie van CO2 (ecologie) wordt gewerkt aan versterking van de lokale economie (woonlasten, werkgelegenheid) en versterking van de sociale infrastructuur (autonomie, comfort, menselijke maat). In de nieuwe visie op het beheer van de openbare ruimte is duurzaamheid leidend geweest, net als in het nieuwe beleid voor openbare verlichting. En momenteel wordt gewerkt aan de totstandkoming van de Strategische Wateragenda. Ook deze kent duurzaamheid als leidend principe
- In gebiedsontwikkelingen zijn resultaten geboekt, of is de basis daarvoor gelegd. Voorbeelden hiervan zijn de Muziekwijk, waar met name op het gebied van energie stappen zijn gezet. Dieze-Oost, en intussen ook in Holtenbroek, waar door initiatiefnemers uit de stad wordt gebouwd aan een Coöperatief Wij-Bedrijf van, voor en door de wijk. Hessenpoort waar ondernemers creatief zijn in het bedenken van oplossingen die geen gebruik maken van gas, maar tegelijk ook samenwerken met elkaar door elkaars overwaarde (in machines, in personeel) te benutten, een voorbeeld van de Sharing economy. Tot slot, het Deltaprogramma. Ook daar is duurzaamheid leidend. Steeds wordt gekeken hoe de wateropgave die op ons afkomt zodanig kan worden benut dat de IJsselvechdelta sterk wordt in ecologisch, economisch én sociaal opzicht. Daarvoor zijn onder andere de IJsselvechtdelta-principes geïntroduceerd, die straks weer een plek gaan krijgen in de Structuurvisie die wordt geactualiseerd.
- maar ook hebben onze verantwoordelijkheid genomen door gebouwen en voorzieningen waar wij als gemeente opdrachtgever voor zijn te verduurzamen of duurzaam te ontwikkelen. Voorbeelden zijn het zwembad, de brandweerkazerne, onze eigen Stadskantoor en Stadhuis en nog een aantal meer.
Verbeteren
Ook hebben we veel geleerd. Deze lessen nemen we mee naar de nieuwe raadsperiode. Een aantal van die lessen zijn:
- Duurzaamheid is breder dan alleen de zorg voor moeder aarde. Ook wordt tegelijkertijd, en in balans, gewerkt aan de versterking van de lokale economie en de sociale infrastructuur;
- Duurzaamheid is daarmee geen thema, maar een strategie. Dit was altijd al zo, zie de Visie Zwolle duurzaam van 2011 die is vastgesteld, maar blijkbaar kleeft aan duurzaamheid de associatie met milieugerelateerde onderwerpen;
- In de beeldvorming is het programma duurzaamheid in de afgelopen jaren met name uitgelegd als het thema Energie. De komende 4 jaar wordt ingezet op verbreding;
- We zijn gewend te werken volgens een programmastructuur. De programma’s vertalen we naar projecten. De projecten plannen we in en voeren we uit. Met het resultaat van al die projecten wordt de doelstelling gerealiseerd. We monitoren de voortgang van de projecten zodat we weten of we op schema zijn en onze doelstelling halen. Bij dit onderwerp levert deze manier van werken spanning op. De gemeente kan burgers en bedrijven niet verplichten om te investeren of werkzaamheden anders uit te voeren, ten dienste van een duurzaam Zwolle. Maar, veel bewoners, bedrijven en organisaties in Zwolle beseffen dat ze baat hebben bij duurzame ontwikkeling, er wordt in de stad al aan gewerkt. Met die partijen willen we de samenwerking aan. Daarom willen we werken met een agenda in plaats van een vast programma. Een dynamische agenda die zich in de loop van de jaren vult en waar onderwerpen weer van af zullen vallen, naar gelang de behoefte en de stappen die worden gezet of de wensen van de partijen waarmee we samenwerken aan een duurzaam Zwolle..
- De rol van de gemeente is daarin van belang. Deze zal variëren. Van geval tot geval bekijken welke het meest passend is. Maatwerk dus. Waarbij het uitgangspunt is dat beseft wordt dat de gemeente onderdeel is van de samenleving en op basis van gelijkwaardigheid samen wil werken aan het gemeenschappelijk belang.
Met de Agenda Duurzaamheid geeft de gemeente Zwolle aan wat zij belangrijk vindt voor de komende periode en waar de prioriteiten liggen. Daarmee is een basis gelegd voor de samenwerking met al die partijen in de stad die werken aan een duurzaam Zwolle.